Ik heb een helm, iene veur op de fietse. Ik wol der lang niet an, maor ja, ik word older, de kinder drungen der op an, zo giet het dan. En ik heb een elektrische fietse. Niet opvoerd, ik ben gien zestien meer. Toen was ik drok an het knooien met brommers. Ik har een echte brommer, een Zündapp Falconette. Niet zo’n ielig geval as een Puch of Tomos, die waren meer veur jongens die niet echt mettelden in mien wereld. Ik dreug gien helm. Gieniene deed dat, de helmplicht veur brommers weur pas in 1975 invoerd. Een paor jaor naodat die invoerd was veur motoren.

Dat waren de jaoren dat der ingrepen weur deur de overheid in het verkeer. Niet zunder reden, in 1972 kwamen meer as drieduzend mèensen om in het verkeer. Dat is ongeveer vief maol zoveul as vandaag an de dag. En daor moej dan bij bedèenken dat het antal auto’s nou bijkaans vier maol zoveul is as in 1972. Dus: het antal doden in het verkeer is vief maol zo klein, het antal auto’s vier maol zo veul.

Naost die helmplicht kwam veur autorieders de gordel. En laot nou tegen al die verplichtings -helms en gordels- zwaor protesteerd wezen. Dat was een inbreuk op oonze persoonlijke vrijheid, dat maakten wij allemaol zölf wel uut. Ik heb een fotoboek met de types van Kees van Kooten en Wim de Bie. De onderschriften bent deur de beide heren der zölf bij bedacht. Op ien van de foto’s staot Jacobse en Van Es. Vrije jongens. Het onderschrift luudt: 120? Dat rijden wij al in zijn achteruit!

Die 120 kilometer per uur weur invoerd in 1988. De limiet was in 1974 op 100 kilometer steld. Ok toen om het antal verkeersslachtoffers terug te brèengen. 120 kun omdat auto’s veul veiliger waren. Kreukelzones en zo. Het hef dus hölpen, zie de ciefers. Al wordt der nog aal ontzettend veul te hard reden. Der bent lu die de bekeurings daorveur beschouwt as de kosten van een vergunning om zuks te doen, geleuf ik.

Maor aal weer gedoe, die regels, het is betuttelnd, zegt veul lu dan. Want oonze persoonlijke vrijheid! Ik word daor zo langzaomerhaand mu van, slim mu. Nargens in Europa speult dat zo slim as hier. As ik in Duutslaand of Denemarken kom zie ik dat lu heur wel an de verkeersregels holdt. Nargens in Europa is het internet zó het riool van de onderbuuk worden as hier.

Zo dus ok met de autogordel en de helmplicht veur motorrieders en bromfietsen. Och, och, het was toch schandaolig! Dat al die verkeersslachtoffers oons met mekaar haanden vol geld kostten en kosten is een aandermans probleem.

En zo giet dat ok met de fietshelm. Lest was ik een dag of wat an het fietsen in de buurte van Cloppenburg. Duutsers draagt massaal een helm op de fietse. Ok kinder. Nou heur ik lu dèenken, ja, da’s gien wonder want Duutsers bent veul volgzaomer as wij. Wij, trotse en zölfstandige Nederlaanders. Wij weet zölf wel wat goed veur oons is.

Wat wel opvuul is dat elkienien oons gedag zee. ‘Moin!’ klunk het van alle kaanten. En wij reupen ‘Moi!’ terugge.

Eerlijk is eerlijk, ik ben niet kapot van de fietshelm. De wind soest der deurhen en dat gef lawaai om de kop. In mien haor -het is niet zoveul meer, dat wee’k ok wel- zit twei gleufies as ik die helm een poosie op had heb. Knapper wor ik der niet van. Nou kwam ik ooit een KNO-arts tegen die tegen me zee, naodat e mien breuken neus bekeken har, ‘Ach meneer, ie mut maor dèenken: Alles wat een man mooier is as een aap is metneumen.’ Dus ik heb niks te klagen.

Maor het verstaand wint het van mien gevuul. Ik ben de jongste niet meer en ik ken de ciefers. Van de 684 mèensen die omkwamen in het verkeer waren der maor liefst 270 fietsers. 153 daorvan waren older as zumtig. Meer as automobilisten, bromfietsers, scootmobielers, voetgangers, motorrieders en vrachtwagenchauffeurs. Het Centraal Bureau veur de Statistiek holdt dat allemaol keurig bij. In de categorie overig waren der trouwens ok nog twei. Ok teveul vanzölf, maor ik vraog me dan wel of wat veur verkeersdeelnemers dat waren. Ruiters? Skeeleraars?

Maor wat het mieste zörgen gef is het antal oldern met een fiets dat omkomt in het verkeer. Dat waren der in 2023 maor liefst 122 boven de 75. En dat hef te maken met de elektrische fiets. Die giet harder, maor der fietst daordeur ok veul meer oldern langer deur. Dat leste is goed vanzölf, bewegen is goed aj wat older wordt. Maor dan wel met helm! Al helpt dat ok niet aaltied, der waren veurig jaor nog twei motorrieders van boven de tachtig die omkwamen in het verkeer. Tja, ien van de lastigste dingen van older worden is daj opholden mut met dingen die ja geern doet. Het is niet aans. En zet zo’n ding op, blinder nog an toe!